Dowodzą tego doświadczenia innych krajów europejskich, a konkretnie dziesięciu, w których ten system funkcjonuje. Systemy te różnią się między sobą wieloma elementami, takimi jak: rodzaj opakowań, ich objętość, kwota kaucji, punkty zbiórki, ale łączy je jedno – wysoki poziom zbiórki uzyskany po ich wprowadzeniu, nawet powyżej 90%.

Odpowiednio zaprojektowany system kaucyjny jest silną zachętą do zwrotu zakupionych opakowań po napojach, dzięki czemu mniej plastiku, szkła czy aluminium trafia do odpadów zmieszanych, na wysypiska śmieci albo nawet do środowiska. Puste opakowania wracają do obiegu, z nich powstają nowe i w efekcie na rynku dostępnych jest więcej opakowań w 100% z recyklingu, jak te.

Recykling to oszczędność wody, energii oraz mniejsza ilość CO₂ emitowanego do atmosfery. Sięgniecie po surowiec z recyklingu pozwala także wykorzystać materiał, który już jest w obiegu, bez konieczności produkowania nowego plastiku. Dlaczego więc Żywiec Zdrój rezygnuje z opakowań 1l rPET?
Decyzja podyktowana jest uwarunkowaniami podażowymi surowca z recyklingu, niestety dostępność wysokiej jakości rPET jest niska, m.in. poprzez niski poziom zbiórki i recyklingu opakowań plastikowych w Polsce.
Bierzemy odpowiedzialność za swój produkt przez cały cykl jego życia, więc już trzy lata z rzędu zebraliśmy i przekazaliśmy do recyklingu równowartość 100% plastiku, który wprowadzamy na rynek. Wprowadzenie na rynek butelek ze 100% rPET miało na celu urzeczywistnić ideę zamkniętego obiegu opakowań. Mamy nadzieję, że wkrótce rozwiązanie to będzie możliwe na szeroką skalę dzięki wprowadzeniu systemu kaucyjnego w Polsce.

Kwota kaucji nie jest częścią ceny produktu. Wprawdzie zostanie doliczona przy kasie do finalnego rachunku, ale odzyskamy ją w momencie zwrotu opakowania do sklepu lub maszyny. W sklepie konsumenci zobaczą każdorazowo cenę produktu i wysokość nałożonego na nią kaucji.

Chociaż nie znamy jeszcze ostatecznego kształtu ustawy, możemy zaobserwować, jak dobrze systemy te działają w innych krajach. Jeśli zagwarantowana będzie szeroka dostępność punktów zwrotów, oddanie opakowań nie będzie trudniejsze niż ich segregacja wyrzucanie do żółtego kosza, a zagwarantuje znaczący wzrost poziomu recyklingu.

Ostateczny kształt systemu nie jest jeszcze znany. Wśród modeli stosowanych w innych krajach europejskich istnieją jednak rozwiązania, które nie wymagają okazywania paragonu podczas zwrotu opakowania. Zwrot ten jest możliwy dzięki specjalnemu oznakowaniu umieszczonemu na etykiecie.

Wdrożenie systemu kaucyjnego pozwoli osiągnąć cele unijnej dyrektywy Single Use Plastic oraz obniżyć wysokość opłaty Plastic Levy, którą już od 1 stycznia 2021 roku Polska będzie zobligowana odprowadzać do Brukseli. Opłata ta naliczana jest za każdy kilogram plastiku, który został wykorzystany do produkcji opakowań i nie został poddany recyklingowi. Zwiększenie poziomu recyklingu opakowań w Polsce oznacza więc obniżenie wysokości opłaty Plastic Levy.

Na chwilę obecną w Polsce stosuje się dwie nazwy dla systemów nakładających dodatkową opłatę (rodzaj zastawu) na opakowania, w których są sprzedawane produkty. Jeśli mowa o opakowaniach jednorazowych, używa się słowa kaucja, jeśli o opakowaniach wielorazowych, to stosuje się słowo kaucja.

System kaucyjny obejmuje opakowania jednorazowe, czyli takie, które stanowią cenny surowiec i po wrzuceniu do maszyny, zostaną ponownie przetworzone w procesie recyklingu.

Twoja rola w tym temacie jest ogromna! Zanim będziesz mógł zwrócić butelkę do sklepu czy specjalnej maszyny, zawsze możesz wyrzucić ją do żółtego kosza lub innego pojemnika na odpady z tworzyw sztucznych. W ten sposób trafią do recyklingu i będą mogły zyskać nowe życie.